مقالات عمومی

مرکز روانشناسی هیلان

شما تنبل نیستید، فرسوده‌اید!

شما تنبل نیستید، فرسوده‌اید!

با خود فکر می‌کنید که چرا اخیراً  بیشتر اوقات خود را در تخت‌خواب می‌گذرانید؟ احساس می‌کنید که اخیراً کار زیادی انجام نداده‌اید، به راحتی خسته می‌شوید و حوصله انجام کاری را ندارید؟

آیا به رفتارهایتان تنها به چشم تنبلی نگاه می‌کنید و نه چیز دیگر؟

در واقع همپوشانی زیادی بین تنبلی و فرسودگی وجود دارد که گاهی تمایز میان این دو را دشوار می‌کند.

فرسودگی به تحلیل قوای روانی گفته می‌شود و واکنشی در برابر فشار روانی طولانی مدت یا مزمن است که همراه با ناتوانی در کنار آمدن با آن است.

شش نشانه گویا وجود دارد که آنچه تجربه می‌کنید تنبلی نیست بلکه فرسودگی است:

  • قبلاً انگیزه داشتید

تنبلی یک ویژگی شخصیتی است و ویژگی های شخصیتی در طول زمان پایدار هستند. یک فرد تنبل احساس نمی‌کند باید تلاش بیشتری کند. اگر قبلاً با انگیزه بودید و در زمینه‌های خاصی موفق‌های نسبی را کسب کرده‌اید و به تازگی بی‌انگیزه و بی‌رمق شده‌اید، احتمالش بیشتر است که از فرسودگی رنج ببرید.

  • از مراقبت از خود غافل شدید

یکی از غمگین‌کننده‌ترین نشانه‌های هشدار فرسودگی این است که فرد شروع به بی‌توجهی به مراقبت از خود می‌کند و از نظر اجتماعی از دیگران کناره‌گیری می‌کند. گاه حتی ممکن است تغییراتی در الگوی خواب و غذای او نیز مشاهده شود. بارزترین تفاوت آن با تنبلی این است که فرد همیشه این‌گونه نبوده است در حالی که در تنبلی الگوی ثابتی از بی‌توجهی به مراقبت از خود دیده می‌شود.

  • احساس می‌کنید از همه چیز قطع شده‌اید

آیا مدام این احساس را دارید که از خود واقعی‌تان جدا شده‌اید یا همه‌چیز برای شما طوری تجربه می‌شود انگار که روی حالت خودکار قرار دارید؟

احساس گسست از خود یکی از نشانه‌های فرسودگی می‌تواند باشد. گاهی این احساس گسست از خود می‌تواند با بی‌حسی عاطفی و یا احساس پوچی همراه باشد.

  •  قبلاً پرشور و اشتیاق بوده‌اید

تفاوت بین تنبلی و فرسودگی به این برمی‌گردد که در فرسودگی فرد قبلاً فعالیت‌هایی را داشت که برایش لذتبخش بود اما اکنون به آن فعالیت‌ها علاقمند نیست و چه بسا از انجام آن تنفر دارد.

  • بدخلق و تحریک‌پذیر شدید

احساس می‌کنید این‌روزها به راحتی از دست دیگران دلخور می‌شوید و یا هیجاناتتان خارج از کنترلتان عمل می‌کنند و نمی‌دانید چرا؟ تحریک‌پذیری یکی از نشانه‌های شایع فرسودگی است .

  •  فرسودگی طی مراحلی اتفاق می‌افتد

تمام نشانه‌هایی که نام بردیم اعم از دست دادن علاقه و انگیزه، عدم مراقبت کافی از خود و کناره‌گیری از دیگران یک شبه اتفاق نمی‌افتد. مطالعات نشان داده که فرسودگی در ۵ مرحله رخ می‌دهد که هریک با شدت و درجه وخامت متفاوتی همراه است.

 

ادامه نشانه‌های فرسودگی عموماً به اضطراب و افسردگی ختم می‌شود. بنابراین اگر از فرسودگی رنج می‌برید به یک متخصص روانشناس مراجعه کنید و با او صحبت کنید. درمان فرسودگی در مراحل اولیه مانند هر اختلال دیگری در ما کار راحت‌تری است.

چطور به دوستی سوگوار کمک کنم؟ (قسمت دوم)

چطور به دوستی سوگوار کمک کنم؟ (قسمت دوم)

همه ما دوست داریم گام‌هایی واقعی برای زمانی که دوستمان سوگوار است برداریم. این وظیفه سنگینی است و گاهی احساس می‌کنیم نیاز به نقشه راهی داریم تا کمتر با کلماتمان ناخواسته او را آزار دهیم.

 

کارهای تکراری و روزمره را انجام دهید.

بار اصلی سوگواری چیزی نیست که شما بتوانید آن را به دوش بکشید اما در عوض می‌توانید بخشی از بار مسئولیت زندگی روزمره را کمتر کنید. آیا کارهای عادی وجود دارد که شما بتوانید انجامش دهید؟ چیزهایی مانند خرید روزمره، پیاده‌روی با سگ،‌ پارو کردن برف‌ها یا برداشتن نامه از صندوق. از دوستان خود در انجام همین کارهای کوچک حمایت کنید البته قبل از آن از او اجازه بگیرید. این موارد نشانه‌های ملموسی از عشق شما به او هستند.

روبرنگردانید.

فرآیند پیچیده‌ای بین فرد حمایت‌گر و سوگوار رخ می‌دهد. بیشتر افراد دلشان می‌خواهد حمایت کنند اما نمی‌خواهند دخالت کنند یا می‌ترسند با گفته یا عملی وضعیت را از چیزی که هست بدتر کنند و برای همین چیزی نمی‌گویند. به جای اینکه خودشان را در ارتباطی پراشکال و نقص ببینند دور می‌شوند. دوستتان نمی‌خواهد شما بی‌نقص باشید. 

دشواری‌های رابطه را بپذیرید.

عیبی ندارد اگر مکالمه‌تان را با این جمله شروع کنید که «اصلا نمی‌دونم چی بگم و می‌دونم که نمی‌تونم چیزی رو درست کنم» یا «دلم نمی‌خواد خلوتت رو به هم بزنم اما نگرانت هستم و دوست داشتم احوالت رو بپرسم». سعی در مخفی کردن آشفتگی فقط اوضاع را بدتر می‌کند. اگر مطمئن نیستید که باید چیزی بگویید سوال کرده و آزمون و خطا کنید.

محتوای سوگ دوستتان را تصحیح نکنید.

به دقیق بودن داستانشان کاری نداشته باشید و حرفشان را اصلاح نکنید. به خصوص در مراحل اولیه سوگواری ذهن فرد آشفته شده و خط زمانی و اطلاعاتی او در هم ریخته است. ممکن است تاریخ‌ها را اشتباه کند یا وقایع را متفاوت‌تر از چیزی که هست ببیند. در مقابل وسوسه به چالش کشیدن یا اصلاح آن‌ها مقاومت کنید و به آنها اجازه دهید صاحب تجربه خودشان باشند.

دستور‌العمل ارائه ندهید.

«باید کلاس‌های رقص بری به من که خیلی کمک کرد»، «روغن‌های گیاهی رو امتحان کردی؟ حسابی سرحالت می‌کنند»، «داروی ملاتونین بهم کمک می‌کرد راحت بخوابم باید امتحانش کنی» اگر چیزی برای شما درست کار کرده لزومی ندارد برای دیگری هم کار کند. در صورتی راه‌حل ارائه دهید که از شما پیشنهاد بخواهد. عیبی ندارد از آن‌ها بپرسید که آیا می‌خواهند بدانند چه چیزی قبلا به شما کمک کرده است.

عشق

فراتر از همه موارد گفته شده، عشق و علاقه‌تان را نشان دهید. چیزی بگویید و کاری بکنید. با علاقه و مشتاقانه در کنار شکافی که در زندگی دوستتان ایجاد شده بایستید بدون اینکه سعی زیادی در تغییر آن داشته باشید یا اینکه روبرگردانید. حضور داشته باشید و عشق بورزید.

چطور به دوستی سوگوار کمک کنم؟ (قسمت اول)

چطور به دوستی سوگوار کمک کنم؟ (قسمت اول)

بسیاری از افراد دلشان می‌خواهد به دوست یا عزیزی که دچار سوگ و تجربه از دست دادن شده کمک کنند. در این مواقع گاهی کلمات نمی‌توانند به تنهایی برای آرامش بخشیدن به آن دوست کمک کنند. در چنین مواقعی افراد به قدری از به کار بردن کلمات نامناسب یا رفتارهای نادرست می‌ترسند که به کلی تصمیم می‌گیرند کاری انجام ندهند، این تصمیم اغلب اوقات تصمیم درستی نیست.

اگرچه نمی‌توانیم راه کاملاً بی‌نقصی بیابیم که از عزیزمان حمایت کنیم اما راه‌هایی وجود دارد تا بتوان این کاستی‌ها را به حداقل رساند و در این مسیر سخت او را همراهی کرد.

  • این سوگ تنها به او تعلق دارد

شما در غم و اندوه او نقش حامی دارید، نه نقش اصلی. گفتن این حرف ممکن است عجیب به نظر برسد. بسیاری از پیشنهادات، نصیحت‌ها و «کمک‌هایی» که به فرد سوگوار داده می‌شود، گویای آن است که آنها باید سوگواری‌شان را به گونه ای متفاوت انجام دهند یا احساس متفاوتی نسبت به این موضوع داشته باشند. شما ممکن است تصور کنید اگر این اتفاق برای شما افتاده بود طور دیگری عمل می‌کردید. امیدواریم فرصت تجربه کردن آن را پیدا نکنید. این غم متعلق به دوست شماست پس از شیوه مواجهه او پیروی کنید.

  • در لحظه حال با او حضور داشته باشید و حقیقت را بیان کنید.

وقتی در لحظه حال دوستتان غرق در سوگ است صحبت در مورد گذشته و آینده وسوسه‌انگیز به نظر می‌رسد. متاسفانه شما نمی‌توانید بدانید که آینده چه خواهد شد، چه برای خود یا دوستتان. اینکه زندگی دوست شما در گذشته خوب بوده، معامله منصفانه‌ای در ازای دردی که الان تجربه می‌کند نیست. با دوست خود در همین لحظه حال بمانید حتی اگر این حال پر از درد است. حقیقت را بگویید. «این وضعیت دردناک است. دوستت دارم. من اینجا هستم».

 

  • سعی نکنید چیزی که بی‌درمان است درمان کنید

سوگ دوست شما درمان نمی‌یابد. بهبود پیدا نمی‌کند و رفع نمی‌شود. پس تلاش نکنید چیزی بگویید تا راه‌حلی باشد برای چیزی که غیرقابل‌رفع است. در این موقعیت داشتن دوستی که سعی نکند درد را درمان کند آرامشی عمیق در پی دارد.

 

  • تمایل داشته باشید دردهای طاقت‌فرسا و تحمل‌ناپذیر را در کنارش ببینید

مشاهده این درد در حالی که نمی‌خواهید سریع تسکین پیدا کند و امیدهای واهی جایش را بگیرد کار دشواری است.

  • مسأله شما نیستید

همراه بودن با کسی که در حال تجربه درد است کار راحتی نیست. شما با مواردی روبرو خواهید شد که تجربه‌اش آسان نیست. استرس، سوالات، خشم، ترس، گناه. همه این‌ها به احتمال زیاد احساسات شما جریحه‌دار خواهد کرد. ممکن است گاهی احساس کنید نادیده گرفته شده‌اید و از شما قدردانی نمی‌شود. دوست شما در این موقعیت نمی‌تواند در این رابطه به خوبی ظاهر شود. لطفا آن را شخصی نکنید و به خودتان نگیرید. مهم است که در این موقعیت افراد دیگری را برای حمایت از خود بیابید.

  • پیش بینی کنید و نپرسید.

نگویید "اگر به چیزی نیاز داری با من تماس بگیر"، دوست شما تماس نخواهد گرفت. نه به این خاطر که نیازی ندارد بلکه به این دلیل که شناخت نیازش، دانستن اینکه چه کسی ممکن است آن نیاز را برطرف کند، و در نهایت تماس گرفتن با شما چیزی فراتر از سطح انرژی، ظرفیت و حوصله اوست. در عوض می‌توانید پیشنهادهای مشخص دهید: «ساعت ۴ بعدازظهر برای بردن زباله‌هایت آنجا خواهم بود» یا «من هر روز صبح کمی قبل از رفتن به سرکار برایت نان می‌خرم».

اگر اغلب خسته‌ و خشمگینید، مادر بدی نیستید.

اگر اغلب خسته‌ و خشمگینید، مادر بدی نیستید.

فقط مادری هستید که:

  • کمک بیشتری می‌خواهد.
  • کمبود خواب دارد.
  • تغییرات قبل و بعد از مادرشدن را هضم نکرده‌ است.
  • تحت‌ فشار انتظارات اجتماعی از مادران است.
  • دلش برای استقلالی که داشت، تنگ شده است.
  • کارهای منزل، وظیفه‌اش محسوب می‌شوند.
  • هنوز برقراری تعادل بین شاغل و مادر بودن برایش مشکل است.
  • فرصتی برای رفع نیازهای خود ندارد.
آیا بی‌توجهی، روش تربیتی مؤثری است؟

آیا بی‌توجهی، روش تربیتی مؤثری است؟

زیاد شنیده‌ایم بی‌اعتنایی به قشقرق کودک یا حتی فرستادن او به اتاقش، به عنوان روش‌های مؤثر تربیتی پیشنهاد می‌شوند. اما چرا بیشتر اوقات این روش‌ها مؤثر نیستند؟

 

گاهی والدین به قصد اینکه قشقرق در کودک «تشویق» نشود، به آن بی‌توجهی می‌کنند. اما در واقع قشقرق علامتی از ناتوانی کودک در مدیریت آن موقعیت یا احساسات مربوط به آن است.

بی‌توجهی شما به قشقرق او، فقط این پیام را می‌دهد: «وقتی حالت بده و هیجانات شدیدی تجربه میکنی، من نمیتونم تحملت کنم و تو رو بپذیرم.»

 

 شاید بی‌توجهی در کوتاه‌مدت قشقرق را کاهش دهد، اما به معنی کسب توانایی جدیدی در کودک نیست؛ او فقط دیگر از کمکِ شما ناامید شده است.

در بلندمدت، بی‌توجهی ناامنی را در کودک افزایش می‌دهد و به رابطه شما با فرزندتان آسیب می‌زند.

 

برخلاف آنچه تصور می‌کنیم، حضور والد باعث تقویت قشقرق نمی‌شود، بلکه کودک احساس می‌کند حتی در اوضاع سخت، والد قادر است به او برای‌ درک آن موقعیت و مدیریت احساسات ناخوشایندش کمک کند.

آیا می‌توان از روی نقاشی کودک، وضعیت روان‌شناختی او را تفسیر کرد؟

آیا می‌توان از روی نقاشی کودک، وضعیت روان‌شناختی او را تفسیر کرد؟

تفسیر روان‌شناختی نقاشی کودکان، فقط و فقط در جلسه ارزیابی بالینی با روند اجرای حرفه‌ای، بعد از مصاحبه بالینی با کودک و باتوجه به پیشینه تحولی و خانوادگی امکان‌پذیر است.

مولفه‌های خاصی مثل ابر، خورشید، خانه و... تنها یک معنای واحد ندارند و با توجه به شرایط کودک، می‌توانند معانی متفاوتی داشته باشند.

استفاده از رنگ‌های محدود یا رنگ‌های تیره، لزوماً به معنای وجود مشکل در کودک نیست. تفسیر کلی و تعمیم‌یافته از رنگ‌ها، خطایی جدی است.

اجازه ندهید افراد غیرمتخصص با اقدامات غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی در این راستا از شما سوءاستفاده کنند.

آیا در حال بهبودی از آسیب روانی هستم؟ (قسمت دوم)

آیا در حال بهبودی از آسیب روانی هستم؟ (قسمت دوم)

  • در پذیرش و تجربه احساساتم راحت‌ترم

این بار به جای اینکه احساسات خود را نادیده بگیرید یا احساس شرم و خجالت نسبت به آنها داشته باشید می‌آموزید که تنها راه پردازش احساسات، به رسمیت شناختن آنهاست. افرادی که به بهبودی نزدیک می‌شوند به احساساتشان احترام بیشتری می‌گذارند و شروع به برداشتن گام‌هایی برای پردازش احساسات ناخوشایند به روش‌های سالم‌تر می‌کنند.

 

  • در کمک خواستن از دیگران احساس راحتی بیشتری می‌کنم

به جای اینکه خود و چالش‌هایتان را باری بر دوش دیگران بدانید، می‌آموزید که به مهربانی افرادی که از شما حمایت می‌کنند اعتماد کنید و کمک‌خواهی را ضعف و نقص ندانید.

 

  • شفقت بیشتری به خود احساس می‌کنم

شفقت به خود زمانی است که نسبت به خود دلسوزی داشته باشیم. بسیاری از افراد با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند، زیرا شاید آن را در کودکی دریافت نکرده‌ایم. اما همانطور که التیام می‌یابیم، می‌آموزیم که چگونه برای اشتباهاتی که در مسیر زندگی تجربه می‌کنیم، مهربانی و پذیرش نشان دهیم.

 

  • بهتر تشخیص می‌دهم چه زمانی چیزی من را تحریک‌پذیر کرده است

همانطور که به بهبودی نزدیک می‌شویم می‌توانیم تشخیص دهیم که چه زمانی چیزی ما را تحریک می‌کند - برای مثال احساس طرد شدن زمانی که کسی سلام ما را به گرمی پاسخ نمی‌دهد. این بدان معنا نیست که محرک‌ها اتفاق نمی‌افتند، اما ما می‌آموزیم که آنها را به جای اینکه صرفا به موقعیت فعلی نسبت دهیم آن را به معنای عمیق در درون خود هم پیوند دهیم.

سوگ مهاجرت چیست؟ (قسمت دوم)

سوگ مهاجرت چیست؟ (قسمت دوم)

راهبردهای مقابله‌ای

بازآفرینی فضاهای فرهنگی و تاریخی کشور مبدا می‌تواند سطحی از احساس راحتی و اطمینان را برای مهاجران به وجود آورد با این حال باز بودن به فضاها، افراد و تجارب جدید می‌تواند به همان اندازه مهم باشد.

مکانیسم‌های مقابله‌ای مثبت کشف خود در محیط جدید است، رها کردن چیزهایی که ممکن است دیگر به شما کمک نکند، عملی کردن ایده‌ها و مفاهیم جدیدی که کمک می‌کند به شکوفایی برسید.

مکانیسم‌های مقابله‌ای منفی شامل مواردی است که باعث می‌شود شما به همان گروه‌های قبلی تکیه کنید، ترس از جدایی اجازه ورود به گروه‌ها و تجارب مثبت جدید را به شما نمی‌دهد و شما به چالش کشیده نمی‌شوید، گویی می‌خواهید محیط را به همان شکل که ترک نموده‌اید نگه دارید. این کار ممکن است امنیت روانی شما را برای مدتی حفظ کند اما بعد از مدتی به ترس‌های شما دامن خواهد زد. فقدان شبکه‌های حمایتی جدید می‌تواند احساس تنهایی، اضطراب و تحریک‌پذیری را تشدید کند.

 

اگرچه علائم فقدان در مهاجران اغلب برای سال‌های متمادی می‌آیند و می‌روند اما غم و اندوه طولانی‌مدت که کنترل نشده است ممکن است سلامت روانی شما را تحت‌تأثیر قرار دهد.

خود‌آگاهی نقش مهمی در کنار آمدن با این احساسات را ایفا می‌کند. به احساسات خود هشیار باشید و زمانی که احساس کردید برایتان طاقت‌فرسا شده از متخصص کمک بخواهید.

Image

ساعات کاری

شنبه تا پنج شنبه از ساعت ۹ الی ۲۱

با ما تماس بگیرید

اینماد